فیبروم رحم
فیبروم رحم ، یکی از شایع ترین موارد در خانم ها در سنین باروری می باشد. علت اصلی بروز آن به طور کامل مشخص نیست ، اما معمولا زمانی که سطح هورمون استروژن بالا برود ، فیبروم نیز ظاهر می شود. در بسیاری از موارد ، فیبروم منجر به بروز علامت و نشانه ای نمی شود. اما گاهی خانم ها از درد در قسمت پشت بدن ، یبوست یا خونریزی رحمی که می تواند باعث آن شود ، شکایت می کنند. به ندرت شاهد بروز عوارض ناشی از فیبروم هستیم ، اما در صورت بروز آن باید جدی گرفته شوند. دکتر سمیه یگانه بهترین جراح و متخصص زنان و زایمان در اقدسیه تهران ، شما را در درمان این بیماری همراهی می کند.
Contents
علت بروز فیبروم رحم چیست ؟
فیبروم رحم ، توده ای خوش خیم است که در بافت عضلانی رحم رشد می کند. اندازه ، فرم و محل ایجاد فیبروم متفاوت است و ممکن است داخل رحم یا بر روی سطح و دیواره آن ایجاد شود. احتمال تشکیل فیبروم ها در هر سنی وجود دارد ، اما عمدتا ما بین سی تا چهل سالگی بیشتر شایع می باشد. علت اصلی بروز فیبروم های رحمی ، وراثت است. در فضای درونی رحم ، تنها سلول های گوشتی رحم ، وجود دارد ؛ در اثر ژنتیک ، درون رحم به دام افتاده و در اثر تغییرات هورمونی ، رشد کرده و کلافی به نام فیبروم ، در دور خود ایجاد می کنند.
علائم و نشانه های این بیماری
- تغییر در سیکل قاعدگی
- تغییر در مدت زمان پریود یا خونریزی شدید
- دردهای قاعدگی
- احتمال خونریزی هر زمان غیر از سیکل قاعدگی
- کم خونی
- درد حین رابطه جنسی
- فشار
- تکرر ادرار
- دردهای شکمی
- بزرگ شدن شکم یا رحم
- سقط جنین
- ناباروری
فیبروم ها معمولا منجر به بروز علامت نمی شوند. آن ها در طول معاینات لگنی یا سایر تست ها تشخیص داده می شوند.
انواع فیبروم رحم
طبق گفته های بهترین جراح و متخصص زنان و زایمان اقدسیه تهران فیبروم های رحمی ، انواع متفاوتی دارند که در ذیل ، به برخی از آن ها اشاره کرده ایم :
- اینترامورال : این نوع از فیبروم ها ، درون گوشت رحم ایجاد می شوند ؛ آن ها بدون علامت ، بوده و در صورتی که خیلی بزرگ شوند ، با علائمی ؛ از جمله فشار بر روی رحم ، احساس درد در زیر شکم ، خونریزی و از این قبیل موارد همراه می باشند.
- ساب موکوزال : این نوع از فیبروم رحم ، درون حفره رحم دیده می شوند که به صورت خونریزی خود را نشان خواهند داد.
- ساب سروزال : این فیبروم ها ، توده هایی هستند که از درون رحم به شکل توده ای برجسته به خارج از رحم خود را نشان می دهند.
گرید فیبرم رحمی
فیبروم ها یا میوم های رحمی ، دارای سه گرید هستند که شامل گرید صفر ، گرید یک و گرید دو می شوند. گرید صفر به وضعیتی می گویند که بین ۹۰ تا ۱۰۰ درصد فیبروم ها ، داخل رحم قرار دارند. هنگامیکه بین ۵۰ تا ۹۰ درصد فیبروم ها داخل رحم باشند ، گرید یک و وجود بین صفر تا ۴۹ درصد فیبروم ها درون رحم ، به گرید دو اطلاق می شود.
شناخت گرید فیبروم ، کمک می کند بهترین روش درمانی و میزان موفقیت درمان تعیین شود. بعنوان مثال ، بهترین روش درمان برای فیبروم با گرید صفر جراحی است.
تعداد زیاد فیبروم رحم
زیاد بودن تعداد فیبروم های کوچک باعث می شود ، نتوان همه آن ها را با جراحی از بین برد. معمولاً تعداد فیبروم های کوچک ، بین چهار تا بیست و قطرشان کمتر از دو سانتی متر می شود. زمانیکه اندازه فیبروم ها ، بین کوچک و بزرک مختلط باشد ، روند درمان طولانی تر شده و نیاز به زمان بیشتری است.
عوارض و خطرات فیبروم رحم
معمولاً این فیبروم ها خطرناک نیستند ، اما در صورت عدم رسیدگی به موقع ، عوارض جدی به دنبال خواهند داشت. این مشکل ممکن است باعث بروز کم خونی یا کاهش گلبول های قرمز شود. کم خونی و از دست دادن خون زیاد می تواند منجر به بروز علائمی از جمله خستگی ، سرگیجه و احساس ضعف شود.
فیبروم های بزرگ می توانند مانع چسبیدن تخمک باور به دیواره رحم شده و از لقاح جلوگیری کنند. گرچه این اتفاق بسیار نادر و کمیاب است ، ولی می تواند بعنوان عاملی برای ناباروری و عدم توانایی در بارداری شناخته شود.
فیبروم رحم چه عوارضی دارد؟
فیبروم ها به رحم متصل می شوند و در صورتی که دچار چرخش شوند ، منجر به بروز درد ، تهوع و تب خواهند شد. البته در صورتی که فیبروم به سرعت رشد کند یا شروع به کوچک شدن کند ، بیمار با علائمی مانند درد روبرو خواهد شد. در صورتی که فیبروم بزرگ باشد ، می تواند منجر به بروز تورم در ناحیه شکم شود که از طریق معاینه لگنی مشخص می شود. فیبروم ها هم چنین می توانند منجر به ناباروری نیز شوند. البته سایر علل ناباروری در زوجین نیز حتما باید بررسی شود ، چرا که در بسیاری از موارد ، با درمان سایر علل موجود ، مشکل ناباروری زوجین برطرف خواهد شد.
تفاوت فیبروم رحم و کیست تخمدان
اغلب خانم ها فیبروم ها را با کیست تخمدان اشتباه می گیرند و فرض می کنند هر دو آن ها یکی هستند. اما اصلی ترین تفاوتی که میان فیبروم ها و کیست های تخمدان است ، محل به وجود آمدن آن ها می باشد. رحم تنها جایی است که فیبروم ها قادر به رشد در آن ها می باشند. همانطور که پیش تر نیز به آن اشاره کردیم ، فیبروم رحم ممکن است در داخل یا بیرون از حفره رحمی نیز رشد کند و هیچ گاه در لوله های فالوپ یا تخمدان ها رشد نکنند. در حالیکه ، تخمدان ها ، معمولا درگیر کیست هایی هستند که با سرعت متفاوتی رشد می کنند. البته با توجه به سایز و محل قرار گیری آن ها ، برخی از فیبروم ها این پتانسیل را دارند که لوله های فالوپ رحم را به طور کامل مسدود کنند و باعث شوند فرد قادر به باروری شدن نباشد.
توضیحات خانم دکتر یگانه در رابطه با فیبروم رحمی در خانم ها
نحوه تشخیص فیبروم رحم
اولین علائم فیبروم رحم در معاینات لگنی تشخیص داده می شود. برخی دیگر از تست هایی که به تشخیص فیبروم کمک می کنند، عبارتند از :
- اولتراسونوگرافی ؛ در این روش ، با استفاده از امواج صوتی ، تصاویر دقیقی از رحم و سایر ارگان های لگنی به دست می آید.
- هیستروسکوپی ؛ در این روش ، جراح و متخصص زنان در تهران با استفاده از دستگاهی به نام هیستروسکوپ و قرار دادن آن در واژن و دهانه رحم، به بررسی داخل رحم می پردازد.
- سونوهیستروگرافی ؛ تستی است که مایعی از طریق دهانه رحم وارد رحم می شود و پزشک قادر به بررسی داخل رحم خواهد بود.
- لاپاراسکوپی ؛ در این روش ، پزشک با استفاده از دستگاهی به نام لاپاراسکوپ ، به بررسی قسمت های داخلی شکم می پردازد. فیبروم ها نیز با این روش ، تشخیص داده می شوند.
- تست های تصویربرداری مانند MRI و سی تی اسکن ؛ این روش نیز گاها در تشخیص فیبروم رحم در تهران ، تجویز می شود.
درمان فیبروم رحم
چه زمان نیاز به درمان فیبروم رحم می باشد؟ فیبروم هایی که اندازه کوچکی دارند یا فیبروم هایی که در نزدیکی دوران یائسگی تشکیل می شوند ، معمولا بدون دنبال کردن اقدامات درمانی ، بهبود می یابند. برخی علائم هشدار دهنده در خصوص دنبال کردن اقدامات درمانی عبارت اند از :
- دردهای شدید قاعدگی
- خونریزی مابین سیکل قاعدگی
- رشد سریع تومور
- ناباروری
- دردهای لگنی
آیا مصرف دارو به درمان فیبروم رحم کمک می کند ؟
درمان دارویی ، از جمله اقداماتی است که در درمان فیبروم در نظر گرفته می شود. مصرف دارو از شدت خونریزی و دردهای قاعدگی کم می کند ، اما از رشد فیبروم پیشگیری نمی کند. جراحی ، گزینه درمانی است که در مراحل بعدی تجویز خواهد شد.
درمان دارویی فیبروم شامل موارد زیر می باشد :
- مصرف قرص های پیشگیری از بارداری یا سایر قرص های هورمونی ، که به کنترل خونریزی و درد کمک می کنند.
- گنادوتروپین ، به قطع سیکل قاعدگی و کوچک شدن فیبروم رحم کمک می کند. معمولا این دارو پیش از جراحی جهت به حداقل رساندن احتمال خونریزی توصیه می شود.
- داروهای ضد التهابی و غیر استروئیدی ؛ مانند ژلوفن و مفنامیک اسید ، از دیگر داروهایی هستند که اثربخشی کمتری دارند ، اما گاها از سوی پزشک تجویز می شوند.
جراحی فیبروم رحم
در صورتی که وضعیت فیبروم به گونه ای باشد که به درمان دارویی واکنش نشان ندهد ، جراحی از سوی پزشک تجویز خواهد شد. برخی روش های جراحی عبارت اند از :
- هیستروکتومی ؛ جراحی درآوردن رحم را هیستروکتومی می نامند که البته در درمان فیبروم های بزرگ و همراه با خونریزی نیز استفاده می شود. هیستروکتومی کامل از بازگشت مجدد فیبروم پیشگیری می کند. در صورتی که در این جراحی ، لوله های فالوپ و تخمدان ها نیز برداشته شوند ، احتمال بروز عوارضی مانند کاهش میل جنسی یا یائسگی زودرس وجود دارد.
- میومکتومی ؛ جراحی برداشتن فیبروم رحم از دیواره عضلانی رحم را ، میومکتومی می گویند. خوب است این را بدانید که خانم ها بعد از این جراحی می توانند باردار شوند. در صورتی که اندازه فیبروم ها بزرگ باشد یا این که در قسمت های خاصی واقع شده باشد، این جراحی نمی تواند چندان موثر باشد. در صورتی که فیبروم ها به سطح داخلی رحم نزدیک باشند ، برداشتن لایه های مخاطی نیز گرینه درمانی خوبی می باشد.
فیبروم بعد از یائسگی
فیبروم ها برای رشد به هورمون استروژن نیاز دارند. بعد از یائسگی ، سطح هورمون استروژن کم می شود و در نتیجه ، احتمال تشکیل فیبروم نیز کمتر خواهد شد. در بسیاری از موارد ، فیبروم ها کوچک می شوند و علائم چندانی ظاهر نخواهد شد. بسیاری از خانم ها تا زمان مراجعه به بهترین متخصص زنان برای درمان میوما در تهران و معاینه از سوی پزشک متوجه تشکیل فیبروم رحم خود نمی شوند.
آیا بانوان مبتلا به فیبروم می توانند اقدام به بارداری نمایند ؟
طبق نظر جراح و متخصص زنان تهران ، باید ذکر کرد پاسخ به این پرسش که بانوان با وجود فیبروم می توانند باردار شوند یا خیر ؟ با توجه به اینکه فیبروم در کجا قرار گرفته است ، متفاوت می باشد ؛ برای مثال ، در برخی از موارد فیبروم به گونه ای است که برای بارداری مشکلی ایجاد نمی کند ، اما در صورتی که فیبروم رحم در ناحیه آندومتر بوده و اندازه آن نیز بزرگ باشد ، می تواند منجر به تغییر فرم رحم شده و از لانه گزینی ، جلوگیری کند و حتی در صورت وقوع باروری ، باعث سقط شود.
آیا می توان در زمان سزارین فیبروم رحمی را برداشت؟
یکی از پر تکرارترین سوالات در زمینه درمان فیبروم ها این است که آیا می توان حین انجام زایمان سزارین این عارضه را برداشت کرد؟ در پاسخ به این سوال باید بگویم خیر بهتر است در زمان سزارین این اتفاق نیافتد ، چرا که بافت رحم در این زمان بسیار شکننده و پر خون است و با دستکاری ، احتمال خونریزی شدید وجود دارد و در صورتی که خونریزی دقیق و کامل کنترل نشود ، ممکن است منجر به برداشتن رحم برای حفظ جان بیمار شود. همچنین لازم است بدانید که این احتمال وجود دارد تا بعد از زایمان فیبروم ها خود به خود کوچک شوند. بهتر است برای درمان این عارضه با یک جراح و متخصص زنان و زایمان خوب ، مجرب و متبحر برای درمان فیبروم رحم در شهر تهران صحبت کنید و از او مشاوره بگیرید.
چه کسانی به فیبروم رحم مبتلا می شوند؟
طبق تحقیقات صورت گرفته شده در این زمینه چیزی حدود ۸۰ درصد از زنان تا سن ۵۰ سالگی دچار چنین بیماری هایی می شوند. اما شرایطی نیز وجود دارند که احتمال رشد میوما رحم را در درون یا بیرون از رحم افزایش می دهند. بر اساس آماری که در این زمینه به دست امده ، احتمال ابتلا به این بیماری در گروه های زیر بیشتر می باشد و این افراد باید تحت نظر یک دکتر زنان خوب ، مجرب و متبحر برای درمان فیبروم در اقدسیه تهران باشند تا بتوانند از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری کنند.
- زنان باردار یا به طور کلی زنانی که در طول زندگی خود دوران بارداری را تجربه کرده اند.
- کسانی که در خانواده خود سابقه ابتلا به فیبروم رحم را دارند.
- زنانی که سن آن ها بیشتر از ۳۰ سالگی می باشد.
- زنانی که دچار اضافه وزن هستند.
بهتر است بدانید که کاهش سطح ایمنی و سلامتی بدن ، چاقی ، فشار خون بالا و غیره می تواند بر روی این موضوع تاثیر منفی بگذارد و رشد توده ها را افزایش دهد. رژیم غذایی به خصوص مصرف گوشت قرمز ، از دیگر عامل های مهم در افزایش احتمال رشد میوما می باشد.
پیشگیری از ایجاد فیبروم رحم از نظر بهترین متخصص زنان تهران
پیشگیری کامل از ایجاد فیبروم‌های رحم ، ممکن است همیشه ممکن نباشد ، زیرا عوامل متعددی مانند ژنتیک ، هورمون‌ها و عوامل محیطی می‌توانند در ایجاد آن‌ها نقش داشته باشند. اما با این حال ، می‌توان با تغییرات سبک زندگی و مراقبت‌های بهداشتی برخی از ریسک‌ها را کاهش داد.
۱٫ مدیریت وزن موثر در پیشگیری از فیبروم رحم
اضافه وزن و چاقی می‌توانند خطر ابتلا به فیبروم‌ها را افزایش دهند. حفظ وزن سالم و تغذیه متعادل می‌تواند کمک کند.
۲٫ ورزش منظم کمک کننده به کاهش بروز میوما
ورزش منظم می‌تواند به تنظیم هورمون‌ها و کاهش التهاب کمک کند که ممکن است در کاهش خطر فیبروم‌ها مؤثر باشد.
۳٫ تغذیه سالم
رژیم غذایی غنی از میوه‌ها ، سبزیجات و فیبر و کاهش مصرف گوشت قرمز و غذاهای پرچرب ممکن است به کاهش خطر کمک کند در مقابل مصرف مواد غذایی پر کالری با چربی زیاد به ویژه فست فود ها تاثیر بالایی در رشد فیبروم و رحم ابتلا به میوما دارد.
۴٫ مدیریت استرس
استرس مزمن می‌تواند بر تعادل هورمونی تأثیر بگذارد و پایه ی بسیاری از بیماری های روحی و جسمی شود به این ترتیب تکنیک‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن ، یوگا و تنفس عمیق می‌توانند مفید باشند.
۵٫ اجتناب از هورمون‌های اضافی
مصرف طولانی‌مدت هورمون‌های استروژن (مانند قرص‌های ضدبارداری) می‌تواند خطر فیبروم را افزایش دهد. مشورت با بهترین جراح و متخصص زنان برای انتخاب مناسب‌ترین روش‌های کنترل بارداری مهم است.
۶٫ کنترل فشار خون اثر گذار بر کاهش ابتلا به فیبروم رحم
برخی مطالعات نشان داده‌اند که فشار خون بالا ممکن است خطر ابتلا به فیبروم‌ها را افزایش دهد. بنابراین کنترل و مدیریت فشار خون اهمیت دارد.
با این حال ، برای پیشگیری و مدیریت فیبروم‌های رحم، مشاوره با بهترین متخصص زنان تهران و انجام معاینات منظم و به صورت دوره ای بسیار مهم است
آیا فیبروم خطرناک است؟
فیبروم ها جزو توده های خوش خیم رحمی هستند که در اکثر مواقع مشکلی را برای بیماران به وجود نمی آورند. اما خانم هایی که به فیبروم مبتلا می باشند باید به این نکته دقت کنند که حتما باید تحت نظر یک جراح و متخصص زنان و زایمان مجرب و متبحر در اقدسیه تهران باشند و هر شش ماه یک بار سونوگرافی های لازم را انجام دهند تا به صورت مداوم فیبروم رحم را مورد بررسی قرار دهند. سعی بر این است تا جایی که ممکن است با درمان های هورمونی در صورت امکان و بسته به نوع و محل قرار گیری میوم ها درمان شروع می شود ، اما در صورت نیاز و بر اساس نظر پزشک ممکن است جراحی نیز استفاده شود.
آیا عارضه فیبروم رحم رایج است؟
این عارضه بسیار شایع است در حقیقت باید گفت که حدود ۴۰ تا ۸۰ درصد از بانوان دچار این مشکل هستند. این عارضه بیشتر در سنین بین ۳۰ تا ۵۰ سال در زنان ایجاد می شود. عموما دخترانی که اولین دوره قاعدگی خود را تجربه نکرده‌اند و یا خانم هایی که در سنین یائسگی به سر می برند ، کمتر از افراد دیگر دچار این ناراحتی می شوند.
آیا افراد دارای فیبروم رحم به کم خونی مبتلا می شوند؟
کم خونی در واقع وضعیتی است که بدن گلبول‌های قرمز سالم و کافی را به جهت حمل اکسیژن به سایر اندام ها ندارد. در واقع کم خونی اغلب در افرادی که در دوره پریودی خود خونریزی بالایی دارند و به طور مکرر عادت ماهیانه را تجربه می کنند ، رخ می دهد. این توده سبب تشدید خونریزی دوره پریودی می شود و حتی بعضی از خانم ها خونریزی بین دوره قاعدگی را نیز تجربه می کنند. در این صورت باید گفت که اگر با وجود این موارد ، دچار کم خونی هستید ، بهتر است برای بررسی و درمان به پزشک ماهر مراجعه نمایید.
در صورت عدم درمان فیبروم رحم چه اتفاقی برای فرد رخ می دهد؟
در مطالب بالای این مقاله علائم فیبروم رحم را توضیح داده ایم ، در این صورت اگر علائمی برای فیبروم رحم ندارید ، درمان ضرورتی ندارد. اما در صورتی که دچار فیبروم بزرگی هستید و یا علائم شما سبب ایجاد درد و علائم آزاردهنده دیگر است ، می بایست درمان انجام شود. با توجه به علائم موجود ، تنها پزشک تشخیص می دهد که به درمان نیاز دارید یا خیر. در صورت نیاز به درمان ، حتما مراحل درمانی انجام می شود در غیر این صورت عوارض زیادی را متحمل می شوید.
آیا فیبروم رحم خود به خود درمان می شود؟
این توده پس از یائسگی در برخی افراد کوچک می شود زیرا سطح هورمون ها طی این مدت کاهش می یابد. زمان کوچک شدن فیبروم ها ، علائم نیز رفع می شوند. انواع کوچک این عارضه در صورتی که علائمی نداشته باشند ، معمولا به درمان نیازی ندارند.
آیا فیبروم سبب بزرگی شکم می شود؟
بله ، در صورتی که سایز توده بزرگ باشد موجب نفخ شکم می شود که به طور کلی شکم فرد را از حالت طبیعی بزرگ تر می کند.
